Do badaczy i miłośników polskiego szkła Pałac Schoena Muzeum w Sosnowcu kieruje drugie wydawnictwo z serii Kolekcja szkła użytkowego Pałacu Schoena Muzeum w Sosnowcu tym razem obejmujące szkło dolnośląskie i kryształowe. Obie te grupy stanowią znaczny procent całości muzealnej kolekcji, a szkło ołowiowe, potocznie zwane kryształem, cieszy się uznaniem całkiem dużej grupy odbiorców i mamy nadzieję, że nowo opracowana pozycja będzie dla nich źródłem wiedzy. Wprawdzie zbiór sosnowieckich kryształów obejmuje głównie nowoczesne wzornictwo, rzadko spotykane w prywatnych zasobach, tym bardziej więc koniecznym jest jego popularyzacja.
Fragmentaryczną prezentację kryształów zawierał nasz pierwszy katalog prezentujący wiodące ośrodki szklarskie Zagłębia Dąbrowskiego i dotyczył wzornictwa huty „Zawiercie”. Teraz przedstawiamy design „ołowiówki” z hut „Julia” w Szklarskiej Porębie, „Violetta” w Stroniu Śląskim, „Sudety” w Szczytnej i „Irena” w Inowrocławiu. Zestawiając go ze wzornictwem „Zawiercia” otrzymujemy obraz zmagań polskich twórców o nowoczesne oblicze rodzimego kryształu, zarówno pod względem formy i dekoru, odbiegające zdecydowanie od mocno zakorzenionej u nas mieszczańskiej estetyki preferującej dostojne i bogato zdobione obiekty. Ten nowszy kryształ bardziej nadaje się do codziennego użytku, i estetycznie wpisuje w nowe trendy dekoracji współczesnych wnętrz, niestety nie rodzimych, gdyż większość produkcji skierowana była na eksport i rzadko pojawiała się w handlu uspołecznionym. Tym bardziej więc potrzebna jest popularyzacja osiągnięć 20. polskich kryształowych designerów, których wzory znajdują się w muzealnej kolekcji. Należą do nich Regina i Aleksander Puchałowie, Jan Owsiewski, Janusz Robaszewski, Lucjan Gajos, Stanisława Paczos, Monika Orkusz, Stefan Sadowski, Agnieszka Leśniak-Banasiak, Henryka Natanek, Jan Górka, Wit Płażewski, Stefania Rybus-Kujawa, Krzysztof Batkowski, Agnieszka Sołtys, Katarzyna Hałas, Małgorzata Dajewska, Bogumiła Jung-Wojtkowiak, Wiesław Krysiak i Wanda Zawidzka-Manteuffel.
Dolny Śląsk to także historyczne dla polskiego dziedzictwa wzory szkła sodowego produkowane przez huty „Sudety” w Szczytnej i „Barbara” w Polanicy Zdroju. Design tych ośrodków należy do światowych osiągnięć, a najważniejszy jest fakt, że szkła Zbigniewa Horbowego, Stefana Sadowskiego, Ewy Gerczuk-Moskaluk, Lucyny Pijaczewskiej, Kazimierza Krawczyka, Czesława Zubera i Krystyny Szwarzer-Litworni można było kupić w polskich sklepach. W nowo wydanym tomie zaprezentowano także obecną w muzealnej kolekcji wytwórczość huty „Wanda” z Siemianowic Śląskich.
Estetycznie wydawnictwo nawiązuje do pierwszego tomu, jego projekt wykonała Anna Kopaczewska, liczy 440 stron w twardej, wytłaczanej oprawie z obwolutą.
Katalog zawiera dwa artykuły wstępne. Szklana teoria piękna Pawła Duszy filozoficznie rozważa o estetyce szkła użytkowego i roli sosnowieckiej kolekcji w kulturze narodowej. Ewa Chmielewska w tekście Dolny Śląsk – kraina szkła podjęła próbę analitycznego i całościowego przedstawienia fenomenu szklanego dziedzictwa regionu oraz powojennych dziejów kryształowego designu w/w ośrodków. W dalszej części czytelnik znajdzie Katalog zbiorów również opracowany przez E. Chmielewską z 841. szczegółowo opracowanymi notami katalogowymi obejmujące 1950 eksponatów, wykazem literatury oraz wystaw, notami historycznymi 6. ośrodków wytwórczych i 28. notami biograficznymi designerów oraz zdobników (3).
Całość jest bogato ilustrowana blisko 670. fotografiami wykonanymi przez Pawła Więcławka.
Wydawnictwo dostępne w naszym sklepie internetowym
można także składać zamówienia w dziale sprzedaży pod nr tel. 32 363 45 20
muzeów’.
Od 15 maja do 13 czerwca 2021 roku w naszym muzeum będzie można zobaczyć wystawę zatytułowana „Światłoczułość”. Jest ona podsumowaniem XXIII Sosnowieckich Spotkań Artystycznych, które odbyły się w 2020 roku w Sandomierzu.
